اثرات گانودرما بر اعصاب

گانودرما لوسیدوم نوعی قارچ طبی با ترکیبات دارویی ارزشمند است. هزاران سال است که از این قارچ برای استفاده می شود. در مقایسه با اثر تعدیل کننده ایمنی گانودرما، مطالعات محدودتری در مورد اثرات گانودرما بر اعصاب وجود دارد.  تحقیقات نشان داده اند که گانودرما از طریق فعالیت تعدیل کننده ایمنی خود، سیستم عصبی مرکزی (CNS) را تنظیم می کند. اثرات عصبی فارماکولوژیک گانودرما عمدتا شامل اثرات آرام بخش، خواب آور، محافظت کننده عصبی، ضد درد، ضد صرع و ضد افسردگی است.

در این مقاله به اثرات گانودرما و ترکیبات تشکیل دهنده آن را از نظر بالینی بررسی خواهیم کرد.

اثرات گانودرما بر سیستم عصبی

قارچ گانودرما برای قرن هاست که به عنوان قارچی طبی برای درمان بیماری های مختلف در جهان به ویژه در چین استفاده می شود. در میان این بیماری ها، اثرات درمانی گانودرما بر اختلالات سیستم عصبی مرکزی (CNS) ثبت شده است. در میان اثرات عصبی فارماکولوژیک گانودرما، ما عمدتاً بر روی اثرات آرام بخش، خواب آور، محافظت کننده عصبی، ضد درد، ضد صرع و ضد افسردگی تمرکز کرده و آنها را در بخش های زیر شرح می دهیم. توجه داشته باشید که برخی از این مقالات به زبان چینی نوشته شده اند و ممکن است در وب سایت PubMed بازیابی نشده باشند.

اثرات گانودرما بر اعصاب

خواص آرامش بخش گانودرما

از هزاران سال پیش تا به امروز، گانودرما به عنوان یک عامل آرامش بخش به خصوص برای درمان بی خوابی استفاده شده است. اثر An-Shen آن منعکس کننده فعالیت آرام بخش در درمان بی قراری، تپش قلب و بی خوابی است. مطالعات اولیه نشان داده اند که گانودرما فعالیت حرکتی و تاخیر خواب ناشی از پنتوباربیتال سدیم را با زمان خواب طولانی کاهش می دهد.

Cui XY و همکارانش در سال 2012 گزارش دادند که مکانیسم تنظیم ایمنی گانودرما لوسیدوم ممکن است در اثر تنظیمی آن بر خواب نقش داشته باشد. TNFα یک سیتوکین کلیدی است که در تنظیم خواب نقش دارد. فعالیت دلتای EEG در طول خواب NREM با سطوح پلاسما و مغز TNFα همبستگی مثبت دارد.

اثرات آرامش بخش گانودرما نسبت به بنزودیازپین‌ها

بنزودیازپین‌ها در ایجاد آرامبخشی و در درمان بی‌خوابی، اضطراب، حملات پانیک و صرع کاربرد دارند. برخلاف بنزودیازپین‌ها که خواب موج آهسته (SWS) و خواب REM (خواب فعال) را کاهش می‌دهند، گانودرما لوسیدوم عمق خواب را افزایش می‌دهد و خواب REM (خواب فعال) را دست نخورده باقی می‌گذارد، به این معنی که اثر تعدیل‌کننده ایمنی ممکن است در اثر خواب‌آور گانودرما نقش داشته باشد.

اثرات محافظت کننده عصبی گانودرما

محافظت از اعصاب نقش حیاتی در درمان بیماری‌های تخریب‌کننده عصبی و اختلالات عصبی ایفا می‌کند. بیماری آلزایمر (AD) و بیماری پارکینسون (PD) بیشترین بیماری‌های نورودژنراتیو هستند که تاثیر گانودرما بر روی آن ها مورد بررسی قرار گرفته‌اند. AD و PD هر دو بیماری های دژنراتیو شایع و ناتوان کننده هستند. پلی ساکاریدهای گانودرما می توانند به عنوان یک عامل درمانی احیا کننده برای درمان زوال شناختی عمل کنند. گزارش شده است که پلی ساکاریدهای گانودرما با تنظیم بیان پروتئین های مرتبط با آپوپتوز برای مهار آپوپتوز عصبی ناشی از استرس اکسیداتیو، اثرات محافظت عصبی قابل توجهی در برابر آپوپتوز عصبی ناشی از استرس اکسیداتیو دارند.

اثرات ضد درد 

درد شکلی از احساس جسمانی است که محرک های مضر و بالقوه آسیب رسان به بافت را تشخیص می دهد. درد با گیرنده‌های درد محیطی شروع می‌شود و دو جز قابل بررسی دارد. هم یک جزء حسی جسمی موضعی دارد و هم یک جزء هیجانی بد. در حال حاضر، بیشتر تحقیقات بر روی اثرات ضد درد گانودرما در تست صفحه داغ و تست دم فلیک و همچنین تست انقباض اسید استیک بر پایه شیمیایی یا تست فرمالدئید متمرکز شده است. کویاما کی و همکارانش   اجزای ضددرد گانودرما را آزمایش کردند و دریافتند که گانودرما حاوی گانودریک A، B، G و H است. در واقع این اجزا دارای اثرات ضد درد هستند.

گزارش شده است که عصاره محلول در آب گانودرما درد را به طور قابل توجهی در بیماران مبتلا به نورالژی پس از تبخال و عفونت هرپس زوستر کاهش می دهد. یک کارآزمایی بالینی دیگر همچنین نشان داد که تجویز گانودرما درد هرپس زوستر را کاهش می دهد و هیچ بیمار به نورالژی پس از تبخال مبتلا نشد. طبق اطلاعات ما، گانودرما معمولاً در این آزمایشات اثر ضد درد و ضد التهابی را به طور همزمان نشان داده اند. مکانیسم اصلی اثر ضد درد گانودرما تا حد زیادی ناشناخته است، و باید کارهای بیشتری برای کشف نقش اثر تنظیم کننده ایمنی در این اثرات انجام شود.

اثرات ضد صرع گانودرما

صرع یکی از شایع‌ترین بیماری‌های غیرواگیر سیستم عصبی است که با تخلیه غیرعادی ناگهانی نورون‌ها در مغز مشخص می‌شود. صرع یک بیماری مزمن است و باعث اختلال عملکرد گذرا مغزی می شود. تعداد زیادی از تحقیقات بر روی اثرات ضد صرع اسپورگانودرما لوسیدوم متمرکز شده است. وانگ اچ و همکارانش در سال 2006 دریافتند کهاسپور گانودرما می تواند به طور قابل توجهی NR1، واحد عملکرد NMDAR، در قشر و هیپوکامپ را کاهش دهد و با کاهش تحریک پذیری سیستم عصبی، اثر ضد صرع را اعمال کند. در مطالعه دیگری ژائو اس و همکارانش در سال 2007 دریافتند که GLS می‌تواند شروع صرع را در موش‌های صحرایی  از روز هفدهم تجویز به تاخیر بیاندازد. این مکانیسم های اساسی شامل سرکوب بیان پروتئین NF-kappa B و افزایش فعالیت IGF 1  بود. به طور مشابه، Zhang JG و همکارانش (2012) دریافتند که اسپور گانودرما لوسیدوم از مغز در برابر آسیب ناشی از صرع در مدل کیندلینگ آمیگدال محافظت می کند. این عملکرد مربوط به کاهش TNF-α و IL-6، سیتوکین های مرتبط با ایجاد صرع است.

اثرات ضد افسردگی گانودرما

مطالعات نشان داده که گانودرما اثرات ضد افسردگی مشابه فلوکستین دارد. خواص ضد افسردگی گانودرما لوسیدوم ممکن است به دلیل تأثیر آن بر انتقال عصبی نورآدرنرژیک یا سروتونرژیک باشد.

· اثرات آرام بخش گانودرما  · اثرات محافظت کننده عصبی گانودرما · 

منابع مفید:

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3879659/

https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0141813018344799